Voorkeuren
Cookie instellingen
Aanmelden

Mentaal welbevinden, gedrag & emoties

Pagina delen

GO! scholen creëren een warm, verbindend schoolklimaat waardoor iedereen kansen krijgt om zich optimaal te ontplooien tot een gelukkig individu met een evenwichtige persoonlijkheid en een positief zelfbeeld. Onze scholen zien het als een opdracht om de weerbaarheid van kinderen en jongeren te verstevigen. Respect voor de eigenheid van de leerlingen past binnen het actief pluralisme en de waarde die het GO! hecht aan diversiteit.

Als school bepaal je zelf of en op welke manier ja aan dit thema werkt. Maar je werkt wel altijd doelgericht. Enkele voorbeelden, ter illustratie.

Doelstellingen

  • Leerlingen kunnen veerkrachtig omgaan met stress, emoties en problemen
  • Leerlingen kunnen rekenen op leerkrachten die aandacht hebben voor zorgwekkende signalen bij leerlingen en zo nodig passend reageren
  • Leerlingen weten bij wie ze terecht kunnen met zorgvragen
    Leerlingen kennen op school succeservaringen
  • Leerlingen ontwikkelen een eigen identiteit
  • Leerlingen ontwikkelen een positief zelfbeeld
  • Leerlingen kunnen respectvol met anderen omgaan en communiceren
  • Leerlingen voelen zich verbonden met de school en met de klasgroep
  • Leerlingen en leraren hebben een positieve relatie
  • Leerlingen krijgen inspraak op school

Onderdeel van beleid rond leerlingenbegeleiding

Jongeren die zich beter in hun vel voelen, vertonen meer gepast gedrag en sociale vaardigheden en presteren gemiddeld beter op school. Wanneer het welbevinden goed is, kan de aandacht ten volle naar het leerproces gaan. Investeren in welbevinden van leerlingen draagt dus bij tot betere prestaties en het excelleren van leerlingen. Mentale problemen bij kinderen en jongeren zetten zich vaak door in de volwassenheid. Investeren in welbevinden van leerlingen bouwt dus ook aan hun welbevinden in de toekomst.

Werk maken van een beleid

Een les over talenten of een workshop rond emoties, het inrichten van een gezellige ruimte waar kinderen of jongeren tijdens de middagpauze tot rust kunnen komen, werken met peer mediators… Het zijn enkele inspirerende ideeën om het mentaal welbevinden van de leerlingen te versterken. Toch is er meer nodig om te komen tot een samenhangend beleid rond mentaal welbevinden en veerkracht op jouw school. Een houvast om te evolueren naar een samenhangend beleid vind je op deze website.

Word een warme school met bijvoorbeeld de hulp van Warme William om de veerkracht van leerlingen te vergroten.

Nood aan ondersteuning

Voor de ondersteuning bij een veranderingsproces of bij het vormgeven van een beleid kan de school rekenen op de Pedagogische BegeleidingsDienst.

Suïcidepreventiewerkers actief in de CGG's, ondersteunen bij het uitbouwen van een suïcidepreventiebeleid op school.

Eetexpert  begeleidt scholen met bezorgdheden over de ontwikkeling van eetstoornissen in de groep/school.

Gedrag en emoties en Prodia

Hoe kan een school elke leerling kansen geven om zich op gedragsmatig en emotioneel vlak op eigen tempo te ontwikkelen? Hoe kan een school omgaan met leerlingen die meer zorg nodig hebben op vlak van gedrag en/of emoties? Op deze vragen kan je een antwoord vinden in het Protocol Gedrag en emotie van Prodia.

Prodia streeft naar een meer gestandaardiseerde en kwalitatieve leerlingenbegeleiding binnen een continuüm van zorg. Het is een netoverstijgend project van Onderwijs (CLB's en onderwijsscholen). Prodia heeft een Algemeen Diagnostisch Protocol waarin denkkaders en richtlijnen voor leerlingenbegeleiding en diagnostiek worden toegelicht en zeven specifieke diagnostische protocollen die op verschillende ontwikkelings- en functioneringsgebieden ingaan. In het kader van gezondheidsbeleid rond dit thema kan je beroep doen op het Protocol Gedrag en emotie.

Inspiratie voor een beginsituatie-analyse

Vragenlijst welbevinden

Wil je graag het welbevinden en de tevredenheid van de leerlingen meten? De vragenlijst welbevinden die de onderwijsinspectie aanbiedt, kan een interessante informatiebron zijn voor de school. We benadrukken hier evenwel dat het slechts een bron is. Een bron om de kwaliteit van de school in te schatten, maar een die nog niets zegt over de feitelijke kwaliteit.

Registratie van aan- en afwezigheden 

Als school registreer je sowieso of leerlingen al dan niet aanwezig zijn. De kans om betrapt te worden, veel meer dan de angst voor de sanctie, weerhoudt leerlingen er immers van te spijbelen. Deze data zijn op schoolniveau ook een interessante bron aan informatie. Ze dragen bij tot het sturen en evalueren van het schoolbeleid om de participatiemogelijkheden van leerlingen te bevorderen. 

Soms leeft de perceptie dat spijbelen in essentie een gemakskeuze is, maar spijbelen is doorgaans sterk ingebed in problemen en probleemgedrag. Spijbelen is een signaal, een kanarie

Leerlingen die spijbelen zijn ook vaker gewettigd afwezig. Het spijbelen past binnen een breder patroon van afwezigheid. De grens tussen spijbelen en gewettigde afwezigheid is op sommige punten flinterdun en leerlingen die vaak gewettigd afwezig zijn, vormen een risicogroep met betrekking tot spijbelen. Kort op de bal spelen om de binding met de school niet te verliezen, is essentieel. Het detecteren van potentiële spijbelaars begint bij het bestuderen van alle afwezigheden van jongeren, niet enkel van de ongewettigde afwezigheden. Heb dus niet enkel aandacht voor de B-codes, maar ook voor Z-codes (ziekte-attest ouder) en D-codes (doktersattest).

Inspiratiemateriaal

Projecten en educatieve materialen vanuit het Vlaams Instituut Gezond Leven 

Gezond Leven bundelt alle inzichten over geestelijke gezondheid in de geluksdriehoek. Daarnaast ontwikkelen ze ook materialen, zoals NokNok. NokNok is een online platform waar jongeren, tussen 12 en 16 jaar, tips en oefeningen vinden om hun veerkracht te versterken. Het is niet de bedoeling om met NokNok aan de slag te gaan in de klas, maar de leerlingenbegeleider uit jouw school kan leerlingen er indien nodig naar doorverwijzen. Meer materialen en info vanuit Vlaams Instituut Gezond Leven vind je op deze overzichtspagina.

Ook Klasse geeft je enkele pijlers om te werken aan een geestelijk gezondheidsbeleid op school.

Preventief aan de slag rond eet- en gewichtsproblemen bij kinderen en jongeren

Eetexpert biedt scholen een stappenplan om preventief aan de slag te gaan rond eet- en gewichtsproblemen bij kinderen en jongeren. Wil je meer weten rond één bepaald thema, zoals versterken van zelfwaarde, uitbouwen van een positief lichaamsbeeld, leren omgaan met emoties, mediaweerbaarheid of goede sociale contacten en verbondenheid? Eetexpert biedt informatie op maat van leerkrachten.

Aanbod geestelijke gezondheid

Bij Te Gek?! vind je een mooi aanbod voor scholen rond geestelijke gezondheid. Een interessant lessenpakket over geestelijke gezondheid voor secundaire scholen is Take off. In tijden van Corona kunnen deze onderdelen van het lessenpakket bruikbaar zijn.

Zie bij "documenten" in de zijbalk.

Lessenreeks weerbaarheid

Awel ontwikkelde een lessenreeks over het versterken van kinderen en jongeren. Werken aan weerbaarheid staat centraal in deze lessenreeks. Het betekent werken aan een positief zelfbeeld, zelfvertrouwen, eigen grenzen voelen en kennen, innerlijke kracht kunnen inzetten. Kinderen en jongeren voelen zich beter in hun vel en krijgen meer vertrouwen in hun eigen mogelijkheden. De lessenreeks is er voor de 3e graad BaO en de 1e graad SO.

Pesten

Ondersteuning bij het thema pesten (peer support, peer mediation, ..) vind je bij De Conflixers; het netwerk Kies Kleur tegen Pesten en ook op deze pagina Pesten op school van het departement Onderwijs en Vorming.

Sociale vaardigheden

Het gat in de haag voor kleuteronderwijs, TOPspel voor de lagere school en Unplugged voor het secundair onderwijs zijn 3 pakketten die opgebouwd zijn rond sociale vaardigheden.

Werkvormen

Het welbevinden van je leerlingen versterken? Check deze materialen!

Wist je dat … je leerlingen zich beter in hun vel kunnen voelen als je hen aanmoedigt om zichzelf te zijn? Klinkt logisch toch? Maar hoe doe je dat nu écht?

Het Vlaams Instituut Gezond Leven selecteerde enkele interessante werkvormen voor in de klas.

Gelukkige leerkrachten 

Het is dan natuurlijk belangrijk dat de leerkracht zich ook goed voelt en ook 'zichzelf kan zijn'. Enkele oefeningen en tools van www.geluksdriehoek.be:

Benieuwd naar meer?

Lees op Gezond Leven waarom 'jezelf kunnen zijn' zo belangrijk is voor het mentaal welbevinden van leerlingen.

En wat de leraar kan doen om zo'n context te creëren waarin een positieve blik, oog voor talenten, persoonlijke doelen en een groeimindset centraal staan.

Welkom op GO! pro

Niet aanmelden
Personaliseer je GO! pro-ervaring en kies je onderwijsniveau als kijkfilter voor nieuws en opleidingen.
of
Meld je aan met je GO! account en krijg nieuws en inhoud op jouw maat te zien.

Nog geen GO! account?

Jouw GO! account, sleutel tot een gepersonaliseerde GO! pro

Jouw GO! account is jouw persoonlijk toegangsticket tot het afgeschermde nieuws en inhoud op maat van jouw profiel. Jouw GO! account betekent niet dat je een g-o.be e-mailadres hebt of krijgt.
  • Ja, je hebt (recht op) een GO! account en toegang tot GO! pro.
    Contacteer de personeelsdienst van het Huis van het GO!.

  • Ja, je hebt (recht op) een GO! account en toegang tot GO! pro.
    Contacteer de lokale gegevensbeheerder van je scholengroep.

  • Ja, je hebt (recht op) een GO! account en toegang tot GO! pro.
    Contacteer de lokale gegevensbeheerder van je scholengroep.

  • Nog even geduld. Momenteel heb je nog geen (recht op een) GO! account met toegang tot GO! pro. Van zodra de GO! contactendatabank beschikt over de contact- en functiegegevens van het (niet-)onderwijzend personeel in de scholen en instellingen, heb ook jij (recht op) een GO! account met toegang tot GO! pro.

Hoe krijg je een GO! account, wanneer je er recht op hebt?
De lokale gegevensbeheerder van je scholengroep of de personeelsdienst (enkel voor Huis GO! medewerkers) zorgt voor de registratie of aanpassing van je gegevens in de GO! contactendatabank. Vervolgens krijg je de juiste toegangsrechten en kun je aanmelden op GO! pro.