In de actualiteit

Op 1 januari 2025 zijn de bepalingen rond buitencontractuele aansprakelijkheid in boek 6 van het Burgerlijk Wetboek in werking getreden. Deze bepalingen vervangen de oude artikelen 1382 e.v. van het oud Burgerlijk Wetboek. Dit heeft een impact op de aansprakelijkheidsregels die gelden binnen het gewoon en buitengewoon secundair onderwijs.

We vestigen graag jullie aandacht op enkele zaken die in de nieuwe regelgeving gewijzigd en scherp gesteld werden:

• “Aansprakelijkheid van de onderwijzer” wordt vervangen door “aansprakelijkheid van de onderwijsinstelling”. Op de persoon van de onderwijzer, zoals de stagementor, rust geen aansprakelijkheidsvermoeden meer voor schade die een leerling-stagiair door een fout aan derden veroorzaakt. De school is aansprakelijk voor schade veroorzaakt door een leerling-stagiair onder haar toezicht. De school kan het vermoeden weerleggen door aan te tonen dat er geen fout werd gemaakt in het toezicht. In een stagecontext zal de leerling-stagiair doorgaans volledig onder het toezicht staan van de stagementor en stagegever. Echter, als een stagebegeleider handelingen demonstreert, heeft dit als gevolg dat deze de rol van stagementor opneemt. Op dat moment is de school aansprakelijk voor schade veroorzaakt door de leerling-stagiair. De school kan dit weerleggen door aan te tonen dat geen fouten in toezicht werden gemaakt.
• Een verruiming van de aansprakelijkheid van de ouder naar “titularissen van het gezag over de persoon van minderjarigen”. Hieronder vallen de ouders, adoptanten, voogden en pleegzorgers voor zover zij het gezag hebben over de persoon van een minderjarige. De titularissen zijn, als de minderjarige minder dan 16 jaar is, foutloos aansprakelijk voor de schade die de minderjarige door zijn fout of door een ander tot aansprakelijkheid leidend feit aan derden veroorzaakt. Dit betekent dat de titularis onweerlegbaar aansprakelijk is, zelfs als zij geen fout gemaakt hebben. Als de minderjarige zestien jaar of meer is, kunnen de titularissen hun aansprakelijkheid wel weerleggen als ze aantonen dat de schade niet te wijten is aan een fout van hun kant. De beperking van de persoonlijke aansprakelijkheid van de minderjarige cursist-stagiair werkt door naar de titularissen. Zij kunnen dus enkel aansprakelijk worden gesteld voor de schade waarvoor de minderjarige stagiair zelf persoonlijk aansprakelijk kan worden gesteld. De stagiair is, naar analogie met de gewone werknemer, enkel aansprakelijk voor zijn bedrog, zware schuld en zijn eerder gewoonlijk dan toevallig voorkomende lichte schuld. 
• De aansprakelijkheid van de meerderjarige leerling-stagiair en van de stagegever verandert niet ten opzichte van de oude bepalingen. De stagegever is foutloos aansprakelijk voor fouten van de leerling-stagiair t.a.v. derden. Enkel als er sprake is van opzet, een zware fout, of een veel voorkomende lichte fout, kan de stagegever een regresvordering instellen tegen de leerling-stagiair. Op de leerling-stagiair rust dus een beperkte persoonlijke aansprakelijkheid.
   

Voor een volledig overzicht van alle huidige aansprakelijkheidsregels die gelden voor leerlingenstage, observatieactiviteiten en praktijkles op verplaatsing, kan je punt 3.4 in omzendbrief SO/2015/01 en punt 3.4 in omzendbrief SO/2016/01 raadplegen.

Het team Onderwijsaanbod en -organisatie maakt momenteel volop werk van de jaarlijkse update van de reglementen voor het schooljaar 2025-2026.

Bij het screenen van de modellen 2024-2025 ontdekten we een hiaat in de bijlagen rond medicatie op school (voorbeeldbrief/toestemmingsformulier toezicht inname medicatie en voorbeeldbrief/toestemmingsformulier toediening medicatie).

Deze bijlagen hebben betrekking op ADL-handelingen (Activiteiten Dagelijks Leven). Om deze handelingen uit te voeren, is geen instructie voor, of opleiding van een bekwame helper vereist. Op deze bijlagen moet dus geen bekwame helper, maar wel een ander niet-gezondheidsbeoefenaar, een handtekening zetten. Bovendien kan dit uitgevoerd worden op basis van een voorschrift van de behandelende arts of verpleegkundige, én van een apotheker. Toestemming van de betrokken ouders en leerling (als deze handelingsbekwaam is, en ouder dan 12 jaar) blijft wel noodzakelijk.

Voor de modellen 2025-2026 nemen we alle bijlagen en passages rond ADL en de bekwame helper grondig onder de loep. We bekijken hoe we deze bijlagen, eventueel los van de modellen, nog beter kunnen verankeren op de GO! pro.

De studiebewijzen die mogelijk zijn in het gemoderniseerde tweede leerjaar van de derde graad zijn toegevoegd aan de omzendbrief SO 64. Zie voor meer info punt 10.2.1.11. & punt 10.2.1.12

Volgende draaiboeken en overige documenten werden geactualiseerd met het oog op de start van het schooljaar 2024-2025.

Ze zijn beschikbaar op GO! pro: 

1. Draaiboek, schrijfwijzer en sjablonen programmaties so/duaal leren 
2. Draaiboek, schrijfwijzer en sjablonen programmaties buso/duaal leren 
3. Draaiboeken m.b.t. vestigingsplaatsen, toelatings-en overgangsvoorwaarden, attesteringen en flexibele trajecten