Jaarverslag voor de Vlaamse Regering

Elk jaar publiceert het GO! een verslag over zijn activiteiten van het jaar ervoor. Dat doet het niet alleen omdat de Vlaamse Regering die verplichting bij decreet oplegt, maar ook omdat het de buitenwereld wil informeren over wat er verwezenlijkt is en wat er nog in het verschiet ligt.

In 2023 haalden het GO! opnieuw alles uit de kast om kwaliteitsvol onderwijs aan te bieden. Aangedreven door een sterk engagement en een grote beroepsfierheid werkten alle GO! onderwijsprofessionals hard om de onderwijskwaliteit te verhogen. 

Het strategisch plan GO! 2030 is daarbij al enkele jaren de centrale as waarrond we alle inspanningen groeperen. We gebruikten in 2023 de inzichten die we de voorbije jaren verwierven, verfijnden onze concepten m.b.t. het leerproces, de leeromgeving en de rol van de onderwijsprofessional en zagen heel wat scholen ermee aan de slag gaan. We toetsten deze concepten aan de realiteit en konden zo ons strategisch en tactisch beleidskader nog verder bijstellen. In die zin kunnen we zeggen dat in 2023 het strategisch plan nog meer de omslag maakte van theorie naar werkelijke praktijk in verschillende scholen en op diverse manieren.

Sinds de eerste gesprekken over de Vlaamse toetsen sprak het GO! zich nadrukkelijk uit als voorstander ervan. We beschouwen de Vlaamse toetsen als een van de belangrijkste informatiebronnen om het GO! kwaliteitsbeleid op systeem- en op lokaal niveau sterker vorm te geven. In 2023 bereidden we ons dan ook intern verder voor op de uitrol ervan in 2024, zowel inhoudelijk als operationeel.

Om de collega’s in de scholen beter te kunnen ondersteunen werd er nog sterker ingezet op de samenwerking binnen de centrale diensten én tussen de verschillende bestuursniveaus. Op die manier willen we via gedeeld leiderschap en gelijkgerichtheid een belangrijke focus op onderwijskwaliteit ontwikkelen én kunnen we onze mensen op de klasvloer in staat stellen zich op hun kerntaak te focussen.

2023 was ook een scharnierjaar door enkele voor het GO! belangrijke nieuwigheden: onze welzijnsvoorzieningen en leersteuncentra gingen van start. Wij vinden het belangrijk dat alle kinderen en jongeren met een jeugdhulpvraag op een gelijke manier behandeld worden en om die reden zijn we blij met de transitie van onze internaten buitengewoon onderwijs en internaten met permanente openstelling naar het beleidsdomein Welzijn. De vereiste zorg kunnen aanbieden aan alle lerenden is daarenboven een cruciale factor bij het realiseren van gelijke kansen en inclusie. Om die reden hopen we dat de Vlaamse Regering het effect van leersteun zal vergroten door ook de fases brede basiszorg en verhoogde zorg te versterken.

Ook in 2023 werden de scholen en instellingen van het GO! verder geconfronteerd met een groeiend leraren- en directeurstekort. Het is in heel wat scholen kunst- en vliegwerk geweest om kwalitatief onderwijs te blijven aanbieden en het strekt alle GO! professionals tot eer dat ze daarin geslaagd zijn. Maar dit is geen situatie die jarenlang vol te houden is en we roepen de Vlaamse beleidsmakers dan ook op om structurele maatregelen te treffen die het leraren- en directeurstekort kunnen indammen en die de professionele fitheid van onze scholen, instellingen en schoolbesturen vrijwaart.

Daarnaast weegt ook het structurele tekort aan middelen voor infrastructuur nog steeds erg door. Ook in 2023 moesten we daardoor leerlingen die uitdrukkelijk voor het GO! hadden gekozen, weigeren. Het GO! krijgt op deze manier niet de mogelijkheden om zijn grondwettelijke opdracht naar behoren te vervullen: neutraal onderwijs aanbieden en de vrije onderwijskeuze waarborgen.

Het aantal leerlingen in het GO! bleef in 2023 verder groeien. Dit betekende dat de centrale diensten de scholen en scholengroepen ook moesten ondersteunen bij deze groei van het net: op het gebied van aanbod, organisatie en - niet in het minst - infrastructuur.

Dit blijft echter een moeilijke opdracht omwille van de besparingscontext waarbinnen we al jaren opereren. Door de besparing in koppen die door de Vlaamse Regering werd opgelegd, moet tegen het einde van de huidige legislatuur opnieuw een besparing gerealiseerd worden. De decretale opdracht van het GO! komt onder druk te staan door de besparingscontext waarbinnen het moet werken. Via een optimalisatie van de werking van de administratieve diensten, met daaraan gekoppeld een aanpassing van het personeelsplan, heeft het GO! getracht deze besparing te dragen. We stellen daarbij andermaal vast dat we voor de invulling van zelfs een gereduceerd personeelsplan niet over voldoende middelen beschikken.

Dit maakt dat we te kampen hebben met een steeds hogere werkdruk die een impact heeft op het welzijn van onze personeelsleden. In 2023 bundelden we al deze bezorgdheden (en nog veel meer) in ons memorandum voor de nieuwe Vlaamse Regering. Bijna 7.000 collega’s, ouders en leerlingen participeerden aan de totstandkoming ervan, waardoor we - net zoals bij het vorige memorandum - kunnen zeggen dat onze voorstellen en verwachtingen vanuit het veld komen en dus niet uit de lucht gegrepen zijn.

We hopen dan ook dat we mogen rekenen op een overheid die haar eigen onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap een warm hart toedraagt en ons de correcte middelen verschaft om onze grondwettelijke opdracht over heel Vlaanderen te vervullen. Alleen zó kunnen we de vrije keuze waarborgen met een kwaliteitsvol en neutraal onderwijs en de hoeder zijn van gelijke onderwijskansen voor alle kinderen en jongeren in Vlaanderen.

Je vindt het GO! Jaarverslag 2023 in de rubriek Downloads.