Materialen van andere organisaties

Het Departement Onderwijs en Vorming reikt handvatten aan die je school helpen omgaan met radicalisering, en die mee je deradicaliseringsbeleid vormgeven of bijsturen.

In de leidraad vind je:

• Met welke preventieve maatregelen en initiatieven kan een school radicalisering voorkomen?
• Wat kan een school doen als ze bij leerlingen verontrustende signalen vaststelt die geen acute dreiging vormen voor de school en/of de maatschappij: hoe signalen erkennen? Bij welke actoren kan een school terecht?
• Wat kan een school doen als ze bij leerlingen verontrustende signalen vaststelt die wel een acute dreiging vormen voor de school en/of de maatschappij?
• Hoe reageert een school best als ze verontrustende informatie over derden verneemt?

Er is ook een webpagina met hulp en leermiddelen bij radicalisering. Hier vind je verwijzingen naar:

• Netwerk van islamexperten: gratis hulp op maat
• Klasse: dossiers Radicalisering en Crisismanagement
• KlasCement: leermiddelen radicalisering
• Normaal Radicaal: online seminaries over radicalisering en identiteit
• Ondersteuning van Mediawijs No Hate Speech Movement
• Brochures voor ouders: 'Wat als je kind radicaliseert' (Stad Antwerpen) en 'Bezorgd dat je kind radicaliseert' (Opvoedingslijn)

Het Europese RAN-netwerk werd in 2011 opgericht door de Europese Commissie als een netwerk van praktijkexperts, lokale en andere actoren ter preventie en bestrijding van gewelddadig extremisme. Heel Europa is op zoek naar oplossingen en we kunnen veel van elkaar leren. Het is dan ook de bedoeling van het RAN via lezingen, workshops en goede praktijkvoorbeelden scholen, leerkrachten en opvoeders te ondersteunen in de aanpak van radicaliseringsprocessen. 'Best practices' uit de hele Europese Unie worden gedeeld worden op de website van het RAN zodat scholen ze kunnen uittesten in de praktijk.

Daarnaast wil men vanuit het veld een aantal beleidsaanbevelingen doen aan de Europese Unie. Deze werden gebundeld in een onderwijsmanifest 'A manifesto for education, 'Empowering educators and schools'.

Voor vragen kan u terecht bij de RAN-ambassadeur van België Karin Heremans.

Opeenvolgende Vlaamse Ministers van Onderwijs kennen jaarlijks een subsidie toe voor het project CONNECT van het vormingscentrum Arktos voor jongeren. Scholen van verschillende onderwijsnetten nemen hieraan deel. Het project heeft als doel om heel snel expertise in te zetten in die scholen in Vlaanderen en Brussel waar een concentratie van jongeren met extreem risicogedrag de draagkracht en de veerkracht van het leerkrachtenteam en de scholen te boven gaat.

CONNECT focust zich op het verhogen van de weerbaarheid van leerkrachten, leerkrachten in opleiding en scholen in het werken en omgaan met deze jongeren. Het creëren van een verbindend schoolklimaat staat hierbij centraal. Hierdoor werkt CONNECT preventief ten aanzien van radicalisering/ polarisering en andere vormen van risicogedrag.

Elke ondersteuning van CONNECT start vanuit een vraag van de school en kenmerkt zich door een traject op maat van de school en door een waarderende en herstelgerichte aanpak. De ondersteuning van CONNECT wordt besproken en/of uitgevoerd in samenwerking met de pedagogische begeleidingsdiensten, het CLB, de onderwijsverstrekkers, het Netwerk van Islamexperten en de eventueel reeds aanwezige (leerrecht/welzijns-)partners van de school.

Met het oog op een duurzaam resultaat is CONNECT ingebed in het bredere traject van de school, de pedagogische begeleidingsdienst en de onderwijsverstrekker.

Het aanbod van CONNECT beslaat zowel preventieve als curatieve maatregelen, op niveau van de leerling, de klasgroep, de leerkracht, de school en/of op niveau van de ouders en de bredere context.

CONNECT is een intensieve samenwerking tussen Arktos, de onderwijsverstrekkers, het Netwerk van Islamexperten, het Departement Onderwijs en Vorming en het kabinet van de minister van Onderwijs.

Voor informatieve vragen kan je contact opnemen met Karin Heremans.

Een aanvraag gebeurt door het invullen van het aanmeldingsformulier en dit formulier te verzenden naar Karin Heremans. Aanvragen worden jaarlijks bij de start van het schooljaar ingediend. In uitzonderlijke gevallen is er nog een aanmelding mogelijk in de loop van het schooljaar. Meer informatie kan je terugvinden op de website van Arktos.

Ceapire verstrekt doelgerichte antwoorden en reikt concrete oplossingen met betrekking tot radicalisme en extremisme aan voor ieder die daarom vraagt, zowel in de publieke als de private sector. Ze zijn gespecialiseerd in problematieken gerelateerd aan de islam, radicalisme en extremisme, culturele diversiteit, integratie en burgerschap.

info@ceapire.be - 03 349 34 70

Het Wij-Zij netwerk is ontstaan vanuit de wil om een netwerk en hub te creëren rond polarisatie. We voelen immers sterk hoe de nood én de vraag groeit naar een duurzaam antwoord op polarisatieproblemen, controverses en conflicten. Wij-zij wil tools en strategieën verspreiden die een professioneel houvast kunnen bieden.

Het netwerk wordt gedragen door Kazerne Dossin, Vlaams Vredesinstituut, Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten, Universiteit Gent, Koninklijk Atheneum Antwerpen, Bijzonder Comité voor Herinneringseducatie, Democratische Dialoog, Fonds Aurore Ruyffelaere, Geïntegreerde Politie, Hannah Arendt Instituut, Stad Mechelen en Katholiek Onderwijs Vlaanderen.

Kleur Bekennen geeft je inspiratie en ondersteuning om in de klas aan de slag te gaan rond wereldburgerschap en om radicalisering bespreekbaar te maken vanuit verschillende invalshoeken. Je vindt er:

●        Een blog met leermiddelen voor digitaal gebruik

●        Educatief materiaal dat je per provincie kan ontlenen

●        Toegang tot online documentatiecentra per provincie

●        Nascholingen en workshops

EDUbox is een educatief concept van VRT NWS om jongeren uit het middelbaar onderwijs te laten kennismaken met één bepaald maatschappelijk thema. EDUbox wil jongeren informeren en hen stimuleren om zelf aan de slag te gaan.

EDUbox is gemaakt voor gebruik in de klas, waar leerlingen het onderwerp zelfstandig in handen kunnen nemen. De leerlingen werken in groepjes of individueel met een box gevuld met fiches, die zowel fysiek als digitaal en in interactieve vorm beschikbaar zijn. Deze fiches bevatten stukjes theorie, praktijkoefeningen en opdrachten in combinatie met een uitgebreid digitaal luik met audiovisueel materiaal.

Met dit gratis leermiddel werken leerkrachten aan specifieke eindtermen en verschillende sleutelcompetenties.

Er zijn eduboxes beschikbaar over democratie, ideologie, nepnieuws, migratie, identiteit, wij-zij-denken, ...

• De website van het VVSG met tips om radicalisering lokaal aan te pakken.
• Publicatie 'Omgaan met gewelddadige radicalisering: steun aan de families' van de Koning Boudewijnstichting. Verslag van de seminariereeks september 2015-januari 2016.
• Kennisplatform Integratie & Samenleving Nederland heeft dertien praktijkvoorbeelden beschreven die de afgelopen tien jaar in Nederland zijn ontwikkeld en toegepast.
• Ook van onze noorderburen: de webstek School en veiligheid.
• Een Unesco gids voor leerkrachten 'Stopping violence in schools. A guide for teachers.' (Teller M., 2016).
• Teaching Controversial Issues (2015) is een professioneel trainingspakket voor leerkrachten, ontworpen om het onderwijzen van controversiële onderwerpen in scholen in Europa te ondersteunen en te promoten. Het pakket probeert de uitdagingen die gepaard gaan met het onderwijzen van controversiële kwesties aan te pakken.
• Boeken:
  • "Omgaan met controverse en polarisatie in de klas (Maarten Van Alstein, 2018).
  • "De Jihadkaravaan" (2015), waarin publicist Pieter Stockmans de bewogen levenswandel van Montasser AlDe'emeh optekent. MO.be schreef een voorpublicatie en Knack publiceerde een interview (paywall).
  • "Lokroep van IS" (Patrick Loobuyck, red., 2015).
  • "Mijn kleine Jihad – gedeelde waarden voor de samenleving" (Karin Heremans, 2010).