Ja, je hebt (recht op) een GO! account en toegang tot GO! pro.
Contacteer de personeelsdienst van het Huis van het GO!.
Op 9 juni brengen heel wat jongeren voor de eerste keer hun stem uit voor de Europese verkiezingen. Voor het 260-tal leerlingen van GO! methodeschool het Kompas is dit niet zo nieuw. Elke leerling gaat hier om de twee jaar naar de stembus om een leerlingenparlement te kiezen. Het systeem van leerlingenparticipatie dat hier ingeburgerd is, kan zelfs naast de ‘echte’ politiek staan. Begrippen als partijen, lijstvorming, verkiezingen, zetelverdeling, kabinetten, ministers,… het maakt allemaal deel uit van het actief burgerschap binnen deze school. Leerkrachten Jolien Janssis en Michael Goessens zijn nauw betrokken bij dit project.
Van klassenraad tot leerlingenparlement
Michael Goessens: “Het plan is een tiental jaar geleden ontstaan. Ik wou op school iets doen rond de ‘moeder aller verkiezingen’ in 2014. Zo ontstond het idee om op school zelf verkiezingen te organiseren. De eerste stap was een soort klassenraad, die dan later is uitgegroeid tot het leerlingenparlement dat we nu al meer dan zeven jaar hebben. We zijn ervan overtuigd dat je leerlingenparticipatie kan aanleren. Door hen gedurende heel hun schoolloopbaan actief te betrekken, wordt ‘samen school maken’ iets heel natuurlijks.”
"Iedereen kan zich aansluiten bij een partij of er zelf een oprichten. Op dit moment zijn er twee partijen met elk hun programma. Maar dat kunnen er voor de volgende verkiezingen meer of minder zijn. Elke partij legt in haar programma eigen accenten, de ene wil bijvoorbeeld meer doen rond welzijn op school, de andere zet wat meer in op sportactiviteiten. Maar altijd moet het gaan over ‘samen school maken’. Respect voor elkaar is hét belangrijkste en het doel is om het wij-gevoel op school te versterken.”
“Het doel van het leerlingenparlement is om het wij-gevoel op school te versterken.”
Michael Goessens
Net als de echte verkiezingen
Jolien Janssis: “Om de twee jaar zijn er verkiezingen waarvoor alle partijen campagne voeren. Gedurende twee weken maken ze posters, zetten ze berichten op sociale media, maken ze zich kenbaar met T-shirts,… De campagne eindigt met een groot debat waarbij alle leerlingen vragen mogen stellen aan de partijen. Het is altijd fijn om te zien hoe onderbouwd zij kunnen argumenteren. Daarna volgt de verkiezing, hiervoor krijgt iedereen een oproepingsbrief en stemmen is verplicht! Dat kan zowel op de hele lijst, maar ook voorkeurstemmen zijn mogelijk. Net zoals bij de echte verkiezingen. Als alles achter de rug is maken we heel transparant de uitslag bekend.”
Michael: “Volgens die uitslag worden dan de zetels verdeeld in het leerlingenparlement. Zo krijgt elke partij een aantal kabinetten toegewezen die ze gedurende twee jaar mogen invullen en waaraan ook een minister verbonden is. Alle leerlingen van de school kiezen vervolgens een van de twaalf kabinetten waar ze aan willen meewerken. Zo telt elk kabinet ongeveer vijftien leerlingen van alle leerjaren door elkaar. Elke week is er een vast lesuur dat is voorbehouden om met het kabinet samen te komen om hun acties te bespreken en uit te werken.”
Samen school maken
Jolien: “Die kabinetten resulteren in een mooie dynamiek van inspraak door leerlingen in onze school. Dat kan gaan over heel eenvoudige zaken, zoals de aankoop van een pingpongtafel. Anderzijds is de school op vraag van het kabinet Milieu volledig overgeschakeld op gerecycleerd papier en heeft een aantal leerlingen dankzij het kabinet Welzijn een cursus gevolgd bij de Conflixers. Zij ondersteunen nu hun medeleerlingen waar nodig en treden op als vertrouwenspersoon.”
“In 2023 zijn we uitgeroepen tot de strafste school van Vlaanderen door radiozender MNM. Ook dat is ontstaan vanuit ons kabinet PR. Van hen kwam het idee om ons voor deze wedstrijd in te schrijven. Doorheen heel dat traject hebben alle kabinetten hun rol gespeeld om de jury van de wedstrijd te overtuigen dat onze school uniek is. Dat we uiteindelijk als winnaar uit de bus kwamen, heeft natuurlijk voor een ongelooflijk wij-gevoel gezorgd. Een topmoment voor de hele school.”
“Actief burgerschap is niet vertellen wat leerlingen moeten doen, maar hen de tools geven om zelf beslissingen te kunnen nemen.”
Jolien Janssis
Klaar voor 9 juni
Michael: “Heel wat van onze leerlingen moeten nu voor het eerst écht gaan stemmen. We krijgen natuurlijk vragen over de verkiezingen. Zo weten ze niet zo goed welke invloed Europa heeft op hun leven. Ook stemtesten zijn vaak te algemeen. Daarom organiseerde ons Kabinet Welzijn een infosessie om de leerlingen te informeren over de verkiezingen van 2024.”
Jolien: “Ook de gemeenteraadsverkiezingen in oktober staan al op de radar van dit kabinet. Het wil volgend schooljaar alle lokale kopstukken naar de school brengen om hun plannen met betrekking tot jongeren toe te lichten. Ik vind het heel belangrijk dat we zoveel mogelijk uit de jongeren zelf laten komen. Actief burgerschap is niet vertellen wat ze moeten doen, maar hen de tools geven om zelf hun beslissingen te maken. Ze moeten vooral weten waar ze informatie kunnen vinden, welke bronnen betrouwbaar zijn, … Dat is een proces waar we hier op school sterk op inzetten.”
Groeien in actief burgerschap, het handboek
Bij het GO! staan actief burgerschap en neutraliteit op één lijn. Op de pagina's over ons PPGO! lees je hier meer over.
Je nog meer verdiepen in burgerschapseducatie? Bekijk dan zeker eens onze publicatie 'Groeien in actief burgerschap' en lees hoe je actief burgerschap in het curriculum van jouw school kan integreren.