Inspiratiedag Ruimte voor (onderwijs)kwaliteit: bouwen voor de toekomst

Bij een bouwproject zijn heel wat stakeholders betrokken op de verschillende bestuursniveaus: directies, infraverantwoordelijken, codi’s, dico’s, beleidsmewerkers…  De centrale diensten van het GO! brachten hen samen om na te denken over de toekomst van de school en inspiratie te bieden voor nieuwe projecten. “Het doel was om een proces van reflectie op gang te brengen en om samen te komen tot een ontwerp waarin de omgeving, het gebouw en de school als leergemeenschap optimaal op elkaar zijn afgestemd”, zegt Marijn Vandevelde, regisseur onderwijslandschap bij de centrale diensten van het GO!. 
 
“Ik draai al een tijdje mee, maar ik kan altijd bijleren”, getuigt Emmanuel Bogaert, afdelingshoofd infrastructuur scholengroep Dender.  “Wij hebben binnenkort enkele nieuwbouwprojecten, dus we kunnen de inspiratie gebruiken. Ik heb ook een directie mee uitgenodigd die de nieuwbouw zal verkrijgen.” 
 
Ook Stijn Baillieu, directeur en coördinator van GO! basisschool  buitengewoon onderwijs De Vloedlijn in Oostende kwam naar de inspiratiedag om frisse inzichten op te doen: “Wij krijgen binnenkort een nieuwbouw, dus we zijn op zoek naar vormgeving. We hopen vandaag antwoord te krijgen op vragen die wellicht ons pad zullen kruisen tijdens het proces.” 
 

Het programma bood een mix van informatie, inspiratie en interactie. Met daarbij aandacht voor het belang van een gedragen en doordacht pedagogisch project als fundament voor infrastructuurbeslissingen. Maar ook met  praktijkgetuigenissen van projeten die al zijn gerealiseerd en met inzichten in het proces van projectdefinitie tot beschikbare ondersteuning.  

Eerst werd nog eens het brede kader inzake onderwijskwaliteit geschetst waarvan we binnen het GO! vertrekken: strategisch plan, ambitieplan, R-OK… Daarna lichtten de collega’s van de PBD toe hoe ze via de opleiding ‘Flexibel organiseren’ scholen voorbereiden om het gepersonaliseerd samen leren in de praktijk te brengen. De collega’s van de afdeling Infrastructuur gingen wat dieper in op o.a. de evolutie en typologieën van schoolgebouwen, op interactie binnen leerruimtes, op ruimtelijke parameters (licht, geluid…) die een impact hebben op het leerproces, enz.

Tijdens de middag konden de aanwezigen deelnemen aan een rondleiding door het vernieuwde gebouw van GO! athhenem Etterbeek. Onder deskundige begeleiding van directrice Sophie Allein, die als gastvrouw ook voor een warme ontvangst zorgde.   

Stel je visie opnieuw scherp, neem je team mee om andere scholen te bezoeken en besteed veel aandacht aan communicatie naar leerkrachten, ouders en leerlingen: het zijn slecht enkele van de tips die Marie-Paule Haegeman (directeur GO! atheneum Aalst) en An Eeman, directeur onderwijskwaliteit van GO! scholengroep Zuid-Oost-Vlaanderen deelden.

“In scholen waar we heel ver zijn gegaan in de innovatie, zien we dat de leerprestaties stijgen,” getuigt An Eeman. Ze vertelde over het bouwproces van GO! basisschool Klim-Op Zandbergen en benadrukte het belang om steevast de link te leggen met de impact op de onderwijskwaliteit.

“We hebben een leeromgeving gecreëerd met open leerruimtes, individuele instructieruimtes en aangepast meubilair. Dit heeft een positief effect op zowel leerlingen als leerkrachten. Het welzijn van onze studenten is aanzienlijk verbeterd, zoals blijkt uit hun academische zelfconceptscores, die hoger liggen dan het Vlaamse gemiddelde.” 

“We hopen met de nieuwbouw te kunnen inspelen op de noden van de leerlingen”, zegt Stijn. “Wij hebben type 2-leerlingen, die letterlijk moeilijk tot stappen komen. Zij hebben een aangepaste ruimte en omgeving nodig om te kunnen wandelen. Grotere deuren en ruimtes om te ontprikkelen zijn broodnodig.” 
 
“Nadenken over infrastructuur en nieuwbouw moet altijd uitgaan van de noden van de leerlingen, met als doel kwaliteitsvol onderwijs”, zegt Lien Bomon, pedagogisch adviseur en begeleider. “Met de juiste infrastructuur kan je ervoor zorgen dat kinderen echt leerwinst maken. Het zorgt er ook voor dat kinderen kunnen groeien in autonomie en beter leren samenwerken. In oude klasstructuren is dit moeilijker.” 
 
“Maar het is belangrijk om goed te weten waar je naartoe wil. We moeten de visie helder krijgen. Alle mensen meenemen in hetzelfde bad zal zeker ook een uitdaging zijn. Het is niet omdat je leerlingen en leerkrachten in een nieuw gebouw samen zet, dat het automatisch ook werkt. Er is een doordacht traject en een duidelijke visie voor nodig.” 

Op deze GO! pro-pagina kan je de presentaties vinden die de collega’s gaven tijdens de inspiratiedag.

En er is ook nog de publicatie Innovatieve leeromgevingen op school, uitgegeven bij Politeia.