'Iedereen is anders en samen staan we sterk': FLEX in GO! Den Brandt

Els Andries is leerkracht historisch bewustzijn, STEM-techniek en een van de trekkers van de FLEX-werking: "Na de passage van corona merkten we bij onze leerlingen een terugval op het vlak van motivatie bij het leren. Dus dachten we: misschien moeten we 't over een andere boeg gooien. We bezochten verschillende middenscholen om te zien welke methodieken zij toepasten. Rond diezelfde tijd volgden we met de school de opleidingen over zelfregulerend leren (ZRL) van de PBD-GO!. We koppelden die inzichten aan FLEX-uren en waren vertrokken."

Leraar lichamelijke opvoeding Glenn Lemmens versterkt sinds dit schooljaar het FLEX-team bij Den Brandt: "Ik geef al 14 jaar les en merkte vaak dat scholen te weinig inzetten op mentale en fysieke gezondheid en sociaal-relationele competenties. Dankzij FLEX maken we daar bij Den Brandt nu écht tijd voor."

De huidige FLEX-werking bij Den Brandt bestaat dit schooljaar uit vier hubs:

• basisuren: planningsvaardighede, leerstrategieën, thema's rond welbevinden …;
• Nederlands+: taalstimulering, communicatievaardigheden, ontleding van lastige teksten uit andere vakken …;
• EFC Digit: digitale geletterdheid, financieel bewustzijn en mediawijsheid;
• Flexplus: fysieke, mentale en sociale gezondheid.

Deze FLEX-uren vallen op vaste tijdstippen: 4 uur op maandag, woensdag en vrijdag. En 2 uur op vrijdag. Enkel leerlingen die kozen voor de optie Latijn hebben 2 uur minder FLEX.

Els: "Onze school staat bekend als een sportgerichte school. Daarom wilden we graag beweging toevoegen aan onze FLEX-werking. Voor leerlingen die het moeilijk hebben qua welbevinden, helpen bewegingsmomenten enorm om hun emoties te reguleren. Van zodra Glenn aan boord kwam, hebben we onze FLEX-werking verbreed met Flexplus. En met succes!”

Glenn: "Flexplus draait trouwens niet per se om sport, wel om gezondheid. Beweging is daar slechts een onderdeel van. We zetten in op mentale gezondheid en sociale competenties. We betrekken leerlingen, laten hen samenwerken en voelen dat er een plek is voor iedereen. Dat verhoogt hun motivatie."

Glenn: "We werken met enkele bouwstenen binnen sleutelcompetentie 1 (lichamelijke en geestelijke gezondheid). Zo zijn we in september met het Flexplus team gestart met negen motorische tests. Niet om leerlingen te beoordelen, wel om hun talenten te ontdekken: snelheid, coördinatie, evenwicht, kracht ... Op basis daarvan kregen ze een profiel: powermover, flowmaster, endurohero of allroundplayer. Daarna vormden we gemengde teams met het oog op diversiteit en inclusie. 

Wanneer leerlingen voelen dat een rol bij hun kwaliteiten past, zijn ze vanzelf gemotiveerder. Bij volleybal bijvoorbeeld kan je nooit winnen met zes krachtige spelers aan het net. Iedereen is anders en samen staan we sterk. Laatst zei een leerling: 'Ik kan niet volleyballen'. Maar toen ik keek naar haar profiel zag ik dat ze lenig en snel was, dus een perfecte verdediger. Toen voelde ze: ik heb een rol die bij me past."

Naast inclusie en diversiteit staat ook zelfevaluatie centraal in de FLEX-werking. Glenn: "We volgen alles nauwgezet op. We houden een overzicht bij qua groepsverdeling, leerlingenprofielen, evaluaties ... De evaluaties gebeuren trouwens aan de hand van waarderingsvragen die vooral peilen naar leergierigheid, veiligheid en kennis van eigen capaciteiten. De sportieve kwaliteiten zijn van ondergeschikt belang."

Die bijzondere aandacht voor zelfreflectie kan Els beamen voor alle andere FLEX-uren: "Na de examens plannen we tijdens FLEX ook zelfevaluaties in. Als een leerling minder goede punten behaalde, vragen we: 'Hoe verliep je planning?' en 'Wat neem je mee in je leerproces?' Daarna stellen we nieuwe doelen. En die aanpak werkt. We krijgen positieve reacties vanuit de hogere jaren: dat leerlingen hun leerstrategieën meenemen. Dat is heel fijn om te horen."

Els: "Geleidelijk aan merken we dat onze strategieën door het hele schoolteam — niet alleen de FLEX-collega's — worden opgepikt. En ook bij de leerlingen zie je dat ze denken: 'Tiens, ik ben zo'n type. Als we samenwerken, is niet 1+1=2, maar 1+1=3."

Hoe kijkt het FLEX-team van Den Brandt naar de toekomst? Els: "We willen graag de werking verdiepen en de inhoud nog beter afstemmen op de noden van leerlingen."

Glenn: "We willen de FLEX niet per se uitbreiden, maar vooral verbeteren: data delen, connecties leggen tussen hubs … Er liggen nog zóveel mogelijkheden en we leren elk jaar bij. FLEX is een manier van denken. Het draait om wat leerlingen nodig hebben en wat collega's van elkaar kunnen leren. Meer nog, om wat een school kan zijn.”