Dko in beweging: wat het nieuwe decreet allemaal mogelijk maakt

Van versnippering naar verankering

Daisy: "Vóór 2018 was er geen overkoepelend niveaudecreet voor het deeltijds kunstonderwijs (dko). De regelgeving voor het dko zat verspreid over verschillende decreten en besluiten. De overheid wilde dat vereenvoudigen en het dko echt verankeren binnen het onderwijs. Daar gingen heel wat debatten aan vooraf: is het nu cultuur of onderwijs? Uiteindelijk werd het dko stevig verankerd als een volwaardige onderwijsvorm, en dat was een belangrijke stap.

Het decreet kwam er niet zonder slag of stoot. "De eerste ontwerpteksten dateren al van 2007," vertelt Daisy. "Pas in 2018 werd het definitieve decreet goedgekeurd in het Vlaams Parlement. Binnen het GO! bereidden wij dit voor, in overleg met onze dko-directeurs en binnen de Permanente Technische Commissie Niet-leerplichtonderwijs."

~~~~~~

"KUNSTONDERWIJS MOET TOEGANKELIJK ZIJN VOOR IEDEREEN, NIET ENKEL VOOR EEN BEVOORRECHTE GROEP."

— Daisy Denolf, coördinator team Onderwijsaanbod en -organisatie bij het GO!

Daisy: "Het dko-decreet stimuleert vernieuwing en inclusie. Academies hebben nu meer vrijheid om hun curriculum af te stemmen op hun leerlingen. De einddoelen zijn gemoderniseerd en competentiegericht lesgeven, leren en evalueren staat centraal. Het geactualiseerd opleidingsaanbod maakt het mogelijk om nieuwe doelgroepen te bereiken. Ook de instapleeftijd werd aangepast. Vroeger konden kinderen vanaf 6 jaar alleen terecht in dans of beeldende kunst. Nu kunnen ze ook muziek en woordkunst-drama kiezen. Voor die 6- en 7-jarigen kan een academie ook een domeinoverschrijdende 1e graad inrichten waarbij de leerling kan proeven van de verschillende domeinen vooraleer een definitieve keuze te maken.

De nieuwe einddoelen, het competentiegericht werken op maat van de leerling en het geactualiseerd opleidingsaanbod vormen belangrijke hefbomen voor gelijke onderwijskansen. Samen vergroot dit de participatiekansen. Kunstonderwijs moet toegankelijk zijn voor iedereen, niet enkel voor een bevoorrechte groep."

Jonas: "Voor onze academie betekent het dko-decreet vooral een verbreding van ons aanbod. We bieden momenteel muziek en woord aan, maar breiden uit naar beeldende kunsten. We spelen hiermee in op een duidelijke lokale vraag. We hopen hier volgend schooljaar mee van start te gaan."

Inclusie staat ook centraal. "We werken met Individueel Aangepaste Curriculum-trajecten (IAC) voor leerlingen met specifieke noden. Dit was echt nodig, want de vraag groeit elk jaar. Dit jaar hebben we voor het eerst een zorgcoördinator aangesteld, al moeten we die zelf financieren – dat blijft een uitdaging."

Het decreet maakt ook flexibele leertrajecten mogelijk. "Leerlingen kunnen versneld of vertraagd een traject volgen en we werken met alternatieve leercontexten (ALC). Bij ons betekent dit vooral samenwerkingen met muziekverenigingen. Onze regio heeft een sterke brassbandcultuur en leerlingen kunnen leren samenspelen in een lokale vereniging. Dit verrijkt hun leerervaring en garandeert kwaliteitsvol onderwijs."

Jonas: "Wat ik vooral merk, is dat het decreet meer ruimte laat voor spontaniteit. Vroeger waren er strikte structuren met vaste klasexamens en voorstellingen. Nu ontstaan er veel meer initiatieven vanuit de academies zelf, vaak in samenwerking met lokale verenigingen en gemeentebesturen."

Een voorbeeld hiervan zijn toonmomenten in woonzorgcentra. "Vroeger voelde een evaluatie als een klassieke toets. Nu integreren we dit in echte optredens, waardoor het veel meer een beleving wordt. Dat is de grootste verandering: leren in de praktijk, met tastbare impact op de samenleving."

Daisy: "Het decreet biedt veel mogelijkheden, maar academies hebben niet altijd de budgetten om die nieuwe mogelijkheden te benutten. Als het gefinancierd onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap heeft het GO! enkel dotaties vanuit de Vlaamse overheid. Dat is anders voor academies van steden en gemeenten die heel vaak vanuit hun stad of gemeenten extra subsidies of middelen ontvangen. Dit is een structureel nadeel."

Jonas: "Toch blijven we zoeken naar creatieve oplossingen. Soms loop je tegen een muur door een gebrek aan middelen, terwijl de vraag er wél is en het decreet het toelaat. Dat blijft frustrerend. Maar je moet durven springen."

“Een mooi voorbeeld hiervan is de introductie van het saz-instrument. De saz (een Turkse gitaar) is enorm populair in onze gemeenschap. Na een grondige bevraging en kennismaking met de moskee en de Turkse gemeenschap in Willebroek, willen we ons aanbod uitbreiden met saz-lessen. We blijven evolueren en inspelen op de behoeften van onze leerlingen en de gemeenschap.

~~~~~~

"KUNSTONDERWIJS IN VLAANDEREN IS UNIEK EN DAT MOETEN WE KOESTEREN."

— Jonas Violet, directeur van GO! academie Willebroek

Jonas: “Kunstonderwijs in Vlaanderen is uniek en dat moeten we koesteren. We hebben iets waardevols in handen, maar we moeten blijven investeren als overheid en samenleving. Alleen zo kunnen we voluit inzetten op de kracht van het dko.”