De kijk van Koen: scholen vol ambitie

Beste GO! collega, 

Ambitie, dat is voor het Gemeenschapsonderwijs het kernwoord in dit schooljaar dat bijna achter ons ligt. Liever dan ontmoedigd te raken door de teleurstellende TIMSS-resultaten in december, stelden we luttele weken later ons ambitieplan voor waarmee we in heel het net de onderwijskwaliteit zullen versterken. Eerder dan te schrikken van de nieuwe, heel concrete minimumdoelen voor het basisonderwijs, zagen we ze graag komen. Want ze sluiten aan bij ons conceptleerplan dat nog sterker is. Wij bereiken meer is niet zomaar onze slagzin. 

Ambitie zag ik ook in de 25 scholen en instellingen die ik dit jaar bezocht. Dat zijn er minder dan ik gehoopt had te kunnen bezoeken, maar de beleidsmakers hielden me dit jaar ook vaker dan ik gehoopt had in Brussel. Ambitie om de gebrekkige infrastructuur aan te pakken was er in Haaltert bij GO! basisschool de Krekel en in Kasterlee GO! de 3master. Daar staat over enkele jaren een nieuw schoolgebouw dat voldoet aan alle eisen van modern, kwaliteitsvol onderwijs. Gloednieuwe gebouwen kon ik bezoeken in GO! freinetschool Da Vinci in Sint-Niklaas en GO! basisschool Ten Dorpe in Mortsel. Ook GO! atheneum Etterbeek kreeg een nieuwe vleugel, waardoor de leerlingen er nu in betere omstandigheden les krijgen.  

Een bijzonder project is het vernieuwde schoolgebouw van GO! Xplus in Lommel, waar grote ramen, zichtbare leerdoelen en vaste klaslokalen rust en helderheid uitstralen. Wij gaan terug naar wat werkt: lezen, schrijven en rekenen in contexten die jongeren aanspreken, zo luidt de visie van de school. Even indrukwekkend is de nieuwe spellingsaanpak in GO! basisschool Zandbergen, die trouwens ook een nieuw schoolgebouw mocht inhuldigen. Terug naar de basis, maar niet terug naar het verleden is het devies daar en in heel de scholengroep. De aanpak werkt, want de taalresultaten van de leerlingen stegen spectaculair.

Wat leeft er in een school of instelling, welke successen boeken de schoolteams, wat zijn de hindernissen voor leraren en directeurs, en hoe kunnen we die struikelblokken weghalen? Op die en veel andere vragen gaven collega’s me antwoorden tijdens informele bezoeken. Wat valt er op? Dat leraren en directeurs het zwaar hebben. Een groot lerarentekort, een tekort aan directeurs, grote diversiteit in de klassen, de voortdurende negatieve berichtgeving over onderwijs, het weegt op onze collega’s. Wat valt er nog op? Dat schoolteams ondanks de vaak moeilijke omstandigheden zich blijven engageren om uitmuntend onderwijs te geven, en dat hoge verwachtingen koesteren gecombineerd met doelgericht differentiëren werkt. In Ravels zag ik bij GO! Talentenschool Blink hoe een jong schoolteam het verleden achterlaat en kinderen zelfstandigheid bijbrengt om het eigen leerproces vast te pakken en uit te blinken, ook in domeinen waar ze misschien minder talent voor hebben.  
 
GO! basisschool Stip in Langemark maakt zich dan weer sterk klaar te zijn voor de nieuwe minimumdoelen, door vanaf de kleuterklas in te zetten op diepgaande kennisverwerking. Zachte landing en activerend onthaal, sterke instructiemomenten in combinatie met ruimte voor verdieping, reflectie en toepassing, zijn er de ingrediënten. Een iets ander verhaal schrijft GO! basisschool Talentensprong in Waregem. Met coöperatieve en ervaringsgerichte werkvormen ontdekken en ontginnen kinderen er hun verschillende talenten. Differentiatie is daarbij het sleutelwoord. 

Elk schoolbezoek heeft mij veel bijgebracht. Dat toont nog eens aan dat al onze 26 scholengroepen hard werken om onze gemeenschappelijke missie van kwaliteitsvol onderwijs voor iedereen waar te maken. Soms met andere accenten. Maar de succesverhalen hebben minstens één gemeenschappelijke factor: voldoende leerkrachten en een directeur met een krachtig onderwijskundig beleid die ervan overtuigd zijn dat elke leerling kan excelleren. Of anders gezegd: scholen met ambitie.  
 
Koen Pelleriaux 
Afgevaardigd bestuurder