Ja, je hebt (recht op) een GO! account en toegang tot GO! pro.
Contacteer de personeelsdienst van het Huis van het GO!.
Welke lessen kunnen we nu echt trekken uit het Engelse onderwijs. Afgevaardigd bestuurder Koen Pelleriaux heeft de indrukken van het bezoek aan Engeland laten bezinken en ziet een grote kans om de onderwijskwaliteit drastisch op te krikken en tegelijkertijd de job van leraar aantrekkelijker te maken.
Beste GO! collega,
De voorbije weken is er veel inkt gevloeid over het bezoek dat de onderwijsverstrekkers en de minister van Onderwijs in maart aan Engeland hebben gebracht. Omdat het goed is indrukken even te laten bezinken, heb ik me niet al te uitbundig gemengd in het debat dat meteen na het bezoek vooral in de media werd gevoerd. Tot nu. Want er zijn best wel lessen te trekken uit de manier waarop Engeland de jongste jaren uit het onderwijsdal is gekropen. Maar dan moeten we eerlijk durven te zijn, zowel over het onderwijs aan deze kant van het Kanaal als over dat aan de andere kant.
Veel aandacht ging en gaat naar de Michaela Community School in Londen, die consequent de strengste school van Engeland wordt genoemd. Dat is jammer, want het is geen goede school. Ze is té streng en de nostalgische waarden die de directrice propageert zijn in 2025 op zijn minst misplaatst te noemen. Ik wil mijn kinderen daar niet achterlaten en, geloof me beste collega, jij ook niet.
Heel wat interessanter was het bezoek aan de West London Free School. Ja, de kinderen dragen er een uniform en ja, ook daar heersen rust en discipline, maar niet met de chronometer in de hand. Voor een deel zal het wel cultureel bepaald zijn, in een land dat zonder morren in de rij staan tot een nationale sport heeft verheven. Maar als we op de veelbesproken serie Adolescence mogen afgaan, is het niet in elke Engelse school zo ordelijk en stil. In alle klassen, bij elke leerkracht gelden dezelfde regels in de West London Free School. Dat vraagt om duidelijke afspraken binnen het team. Maar het schept ook duidelijkheid, voor de leerlingen én voor de leerkrachten. Naar die school zie ik mijn kinderen wel gaan, en daar is nog een andere belangrijke reden voor.
Kennisrijk curriculum
Sinds ongeveer een jaar hebben onderwijskenners een nieuwe modeterm. Waar voordien de lat hoog werd gelegd, gaat het nu over een kennisrijk curriculum. Dat lijkt me niet verkeerd, want wie vaardigheden wil aanleren kan maar beter eerst over de basiskennis beschikken. Ook bij het GO! werken we volop aan een kennisrijk leerplan voor het basisonderwijs. Omdat we weten dat je kennis nodig hebt om het ver te schoppen, en dat is precies wat we voor al onze leerlingen met al hun uiteenlopende talenten willen.
Wel, in Engeland hebben ze zo’n kennisrijk curriculum ingevoerd. Heeft dat iets opgeleverd? Volgens internationale studies als TIMSS en PIRLS wel, want Engeland is op enkele jaren van de grijze middenmoot – waar het Vlaamse onderwijs nu kampeert – naar de absolute Europese top gestegen.
Wat betekent dit nu voor ons onderwijs? We weten dat de minimumdoelen voor het basisonderwijs die op de tekentafel van de commissie-Muijs liggen, op zijn minst concreter zullen zijn dan de huidige eindtermen. En aangezien Daniël Muijs ook mee het Engelse onderwijs hertekende, mogen we een gelijkaardig kennisrijk curriculum verwachten. Bijgevolg zal - zoals ik al schreef - ons leerplan ook veel concreter en kennisrijker worden, maar evenzeer zullen we een grote aanpassing van onze leerkrachten moeten vragen.
Dit laatste is een belangrijk punt, want het gaat niet zo goed met die leerkrachten. Uit cijfers van Agodi blijkt dat het ziekteverzuim heel hoog ligt en uit jaarlijks onderzoek van de SERV blijkt dat ondertussen meer dan vier op de tien leerkrachten stressgerelateerde klachten heeft. De belangrijkste job ter wereld is steeds minder werkbaar.
Aantrekkelijke job
In Engeland heb ik gezien hoe we de leerkrachten kunnen helpen en tegelijkertijd een kennisrijk curriculum introduceren. Ruim 400 lagere scholen, waaronder de West London Free School, zijn er aangesloten bij het Primary Knowledge Curriculum. Leerkrachten van die scholen hebben samen lessenreeksen ontwikkeld die niet alleen de Engelse minimumdoelen afdekken, maar die ook vertellen wat de leerdoelen zijn, welke woordenschat nodig is, wat de leraar moet kennen en welke bronnen de leerlingen kunnen gebruiken. Elke les past op één A4'tje. Kijk naar dit voorbeeld van zes lessen over Noord-Europese aardrijkskunde. Dergelijk materiaal is van onschatbare waarde in de klas. Natuurlijk zal de leerkracht de lessen nog moeten voorbereiden, maar dit maakt het werk zoveel lichter.
Wij kunnen dat ook, en met wij bedoel ik het Gemeenschapsonderwijs. Wij hebben de ervaren en gedreven leerkrachten in huis die samen met de pedagogische begeleidingsdienst van het GO! kwaliteitsvolle lesinhouden voor heel het net kunnen ontwerpen. En als het moet maken we ook het lesmateriaal en bronnenmateriaal zelf. Het zal heel veel werk vragen, en wat tijd. Maar ik ben ervan overtuigd dat we via deze weg de onderwijskwaliteit drastisch kunnen opkrikken én de job van leraar aantrekkelijker maken.
Volgende maand krijgen de onderwijsverstrekkers de nieuwe minimumdoelen voor het basisonderwijs voor het eerst te zien. Laten we van dat momentum gebruik maken en beslissen om zelf nog twee stappen verder te zetten, met een kennisrijk leerplan én met concreet uitgewerkte lessen voor heel het GO!. Want wij bereiken meer.
Koen Pelleriaux
Afgevaardigd bestuurder