Inhoud

Je kan op verschillende manieren inzetten op een open organisatievorm waarin kleuters ruimte krijgen om zelf initiatief te nemen. De vrijheid om hun wereld te ontdekken, wakkert de exploratiedrang aan en versterkt hun zelfsturend vermogen en ondernemingszin.

Het traject dat uit 3 delen bestaat en in totaal anderhalve dag duurt.

Deel 1 Observeren om te leren.

Deel 2 Kleuterinitiatief in thema’s, contracten/weekplanning en routines.

Deel 3 Kleuterinitiatief in een krachtige leeromgeving met goed ingerichte basishoeken en ruimte voor inbreng van de kleuters. 

Deel 1 (halve dag) Observeren om te leren

Observeren om breed te evalueren. Observeren is een tool waardoor je meer zicht krijgt op de interesses, noden en behoeften van de kleuter. Ken het kind en weet wat het kind nodig heeft.

• Het doel is om het kind meer ontwikkelingskansen te bieden om hun eigen leerproces beter in handen te nemen. 
• We richten ons op het ontwikkelen van een hoger kleuterinitiatief met als doel het  zelfregulerend leren te verhogen binnen thema’s, contractwerk, routines, goed uitgewerkte basishoeken en zelfgekozen opdrachten. (Zie deel 2 en deel 3 van dit traject). 
• Via de observaties gaan we na wat kinderen nodig hebben om hun zelfregulerend en initiatiefnemend gedrag te verhogen.

• Tijdens deze workshop krijgt je ook zicht op drie valkuilen die jouw blik kunnen vertroebelen.
• Het waarom, het wat, het hoe en het wanneer van doelbewust observeren.
• De voor- en nadelen van bepaalde observatiesystemen en observatiestijlen. 

 Deel 2 (voormiddag): Kleuterinitiatief in thema’s, contracten/weekplanning en
                                     routines

• Inspraak- en participatiemogelijkheden bieden om kleuters te betrekken bij alle aspecten van het klasgebeuren. (zelfregulerend leren en ondernemingszin).
• Vertrekken vanuit een veilige en stimulerende omgeving voor leerkracht en voor de kleuter. Je gaat in relatie met de kleuters en vertrekt vanuit de vragen en interesses van hen en koppelt deze aan leerplandoelen.
• Je krijgt hulpmiddelen die helpen om samen te leren plannen van een thema en de daaruitvloeiende extra gekozen onderwerpen of taken. De planning uit te voeren en te evalueren.
• Hulpmiddelen om te leren van een sterk leidinggevende naar een ondersteunende en mediërende leerkracht te gaan. 
• We zetten stappen binnen het zelfregulerend leren van Zimmerman.
• Zorg voor een schoolcontext waarbij kleuters ruimte voor kleuterinitiatief, een fijne klassfeer en feedback krijgen. A(utonomie) (ver)B(ondenheid) C(ompetentie) staan centraal.
• De ideeën en initiatieven die uit een thema brainstorm of een goed kringgesprek komen bevorderen zeer sterk het kleuterinitiatief omdat de stimulansen uit zichzelf en/of klasgenoten komen. 
• Samen plannen, uitvoeren en evalueren verhoogt binnen het kleuterinitiatief de autonomie, motivatie en eigenaarschap.

Deel 3 (namiddag) Kleuterinitiatief in een krachtige leeromgeving met goed ingerichte  
                               basishoeken en ruimte voor inbreng van de kleuters. 

• Goed uitgewerkte basishoeken waarbinnen kinderen altijd een stapje verder gaan in hun ontwikkeling en dit op eigen tempo en initiatief. Van vrij exploreren, experimenteren naar doelbewust en gradueelopgebouwde opdrachten.Hoe doe je dat?
• Orde en structuur bij het geven van ruimte tot zelf kiezen, zelfregulerend leren en het stimuleren van ondernemingszin.
• Voor elk wat wils. Basishoeken uitbreiden met extra opdrachten, stappenplannen registratiesystemen en eenvoudige evaluatiesystemen.
• Ruimte voor inbreng vanuit kleuters om de basishoeken te verrijken: Hoe pak je dat aan? Hoe leer je kleuters bewust plannen, uitvoeren en evalueren?

Doelstellingen

Deel 1

• Je krijgt zicht op hoe je observeren als een tool kan inzetten om beter in te spelen op het kleuterinitiatief en het zelfregulerend leren.
• Je leert de focus te leggen op het motiveren en niet op het moetiveren.
• Je krijgt zicht op het waarom, om dan concreet in te zoomen op het wat, het hoe en het wanneer van doelbewust observeren.
• Je maakt kennis met 3 valkuilen die jouw blik kunnen vertroebelen.
• Je krijgt zicht op de voor en nadelen van bepaalde observatiesystemen en observatiestijlen.

Deel 2

• Je krijgt tips en tools om kinderen bij thema’s, contracten en routines zoveel mogelijk te betrekken via participatieve werkvormen.
• Je leert met hulpmiddelen hoe je kan groeien van een sterk leidinggevende naar een ondersteunende en mediërende leerkracht.
• Je leert hoe je procesmatig de kinderen stap voor stap meer autonomie kan geven zonder alle controle te verliezen.
• Je krijgt zicht op hoe je samen met de kinderen het kleuterinitiatief kan bevorderen binnen thema’s, contracten en routines.

Deel 3

• Inzicht krijgen in hoe je goed uitgeruste basishoeken kan inrichten met veel ruimte tot kiezen, initiatief nemen en groeien.
• Kennis maken met eenvoudige stappenplannen en registratiesystemen die het kleuterinitiatief en het zelfsturend vermogen te verhogen.
• Inzicht krijgen in hoe je met inbreng van de kinderen de basishoeken kan verrijken.
• Je neemt samen met collega’s je eigen basishoeken onder de loep.

Voor wie

Basisonderwijs

• leraren kleuteronderwijs

Extra informatie

Breng zeker de volgende zaken mee naar de vorming:

• Een platte grond van eigen klasinrichting
• Foto’s of lijst van enkele basismaterialen uit verschillende hoeken die mogelijkheden bieden om verder uit te breiden met uitdagende opdrachten.