Wat het basisonderwijs – kleuter- en lager onderwijs - betreft, is burgerschapsvorming opgenomen in de eindtermen van het leergebied 'mens en maatschappij' (dat samen met 'wetenschappen en techniek' het vroegere leergebied 'wereldoriëntatie' vormt). In 2010 ging een nieuw leerplan wereldoriëntatie van kracht in de GO!-basisscholen. Een van de bouwstenen van de visie op wereldoriëntatie is de centrale plaats van het domein 'mens & maatschappij'. De gedachte is kinderen te begeleiden op hun lange weg om talentvolle, bewuste, evenwichtige, respectvolle, participerende burgers te worden. De wereld wordt verkend vanuit het kind en zijn groeiende rol in de maatschappij. Door de centrale plaats van het domein 'mens en maatschappij' binnen wereldoriëntatie krijgt burgerschap een verzekerde en geïntegreerde plaats in het curriculum van onze basisscholen.
In 2016 werd een 'mens & maatschappij'-toolkit burgerschap ontwikkeld waarmee scholen aan de slag kunnen. 'Mens en maatschappij' wordt opgesplitst in verschillende subdomeinen: 'ik en de anderen', 'ik en de groep', 'ik en de samenleving', 'ik als consument', 'ik en de media'.
Corresponderend met deze domeinen staan in de toolkit concrete tips voor aanpak en lessuggesties hoe leerkrachten burgerschap expliciet op het niveau van de school en klaspraktijk kunnen binnenbrengen. Hoe kan er een methodiek voor conflicthantering worden opgezet en hoe kan dit bijdragen tot een verbindend schoolklimaat? Hoe kan leerlingenparticipatie zichtbaar en doordrongen worden in het hele klas- en schoolgebeuren? Maar ook … hoe kunnen kinderen al van jongs af aan bewust worden van stereotypen en vooroordelen? En hoe kunnen leerlingen actief betrokken worden bij hun schoolloopbaanbegeleiding? Naast dit brede gamma aan tips biedt de toolkit ook een kijkwijzer aan op klas- en schoolniveau met een stappenplan om op een doordachte en stapsgewijze manier burgerschap in het hele klas- en schoolgebeuren te integreren.